Türk resmine, bir anda oluvermiş izlenimi veren, doğal, lirik anlatımlı tablolar kazandıran ve en büyük sergisini açmasına 6 gün kala vefat eden Asaf’ın, Paris dönemi resimleri kayıptır.
Hale Asaf, ilk Türk kadın ressamlardan Mihri Müşfik’in yeğeni olarak resim sanatına ilgili, duyarlı bir aile ortamında büyüdü. Resim öğrenimine 1919’da Almanya’da Berlin Akademisi, Arthur Komp atölyesinde başladı. İstanbul’a döndü ve Sanayii Nefise’de ÖmerMil ile Feyhaman Duran’ın öğrencisi oldu 1925’te Maarif Vekaleti bursuyla Almanya’ya,sonra da Paris’e giderek resim çalışmalarını sürdürdü. Paris’te seramikçi İsmail Hakkı Oygar’la evlenen Asaf, 1928’e kadar eşiyle birlikte Grande Chaumi atölyesinde çalıştı.
Asaf, 1918 yılında kurulan Müstakil Ressamlar ve Heykeltraşlar Birliği’nin kurucuları arasında yer alan tek kadın sanatçıdır. Topluluğun Ankara (l928) ve İstanbul (1929) sergilerine katılan Asaf, bir süre Bursa Kız Öğretmen Okulu’nda resim öğretmenliği yaptı. Yaşamının büyük bölümü yurtdışında geçtiği için, Bursa’da çevreye uyum sağlamak ve resim çalışmalarını sürdürmek zordu. Bursa Çorapçılar Çarşısı’nda resim yaparken, bir kadının resim yapmasını yadırgayan kalabalık tarafından saldırıya uğramış ve korkudan bayılmıştı. Bu olayın etkisinden kurtulamadı. Arkadaşı Mahmut Cuda, Asaf’ı bu sıkıntıdan kurtarmak için onunla yer değiştirmişti. Böylece Asaf İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi’ne döndü, kısa süre sonra da Paris’e yerleşti, antifaşist İtalyan yazar Antonio Ariant birlikte Jeune Europe galerisini yönetti; galerideki toplu sergilere katıldı. Aynı galeride açacağı ve 37 resimle katılacağı sergi açılmadan 6 gün önce, 31 mayıs 1938’de yaşama veda etti. S hazırladığı 37 tablosunun nerede olduğu bilinmemektedir.
Asaf’ın günümüze kalmış az sayıdaki tablolar iki gruba ayrılır, portre çalışmaları ve manzara resimleri. İsmail Hakkı Oygar Portresi ile 1929-1938 tarihli kendi portreleri (2 portre) sanat anlayışının belirgin örnekleridir. Bursa manzara resimleriyse lirik bir anlatıma ulaşır. Tüm resimlerinde mekan olgusu, renk lekelerinin dengeli ritmi, geometrik bir konstrüksiyonla başarılı kompozisyonlara dönüşür. Sanatının en çarpıcı özelliği, kendiliğinden, bir anda oluvermiş izlenimi veren lirik anlatım tarzıdır. Paris öncesi resimlerinde belirgin fırça vuruşlarıyla noktacı bir tekniğe yönelmiştir. Paris dönemi resimlerinde, renk, çizgi ve biçim ayrıntılarını büyük lekelere indirgeyen, üçüncü boyuta önem vermeksizin kuruluş, denge ve uyum araştırmaları yaptı. A.B.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder