Manet, Edouard

Edouard Manet (1832—1883)

Paris’te doğmuştur. On altı yaşına gelince ressam olmak isteyen bu çocuğa ailesi şiddetle karşı çıkar. Manet de denizci olmak için bir gemiye tayfa yazılır. Ama yolculuk, delikanlıyı düşüncelerinden vazgeçirmez. Tersine, Brezilya’yı gördükten sonra ressam olmak düşüncesi daha da alevlenir. Paris’e dönüşünde ailesi Thomas Couture’ün atelyesine girmesine ses çıkarmaz artık.  Öğretmenle öğrenci bir türlü uzlaşamaz. Ama Manet, gene de altı yıl atelyeye gidip gelir. Sanatını -Louvre’daki klasik sanat ustalarını incelemekle ve Hollanda, Almanya, İtalya ve İspanya’ya yapacağı yolculuklarla geliştirecektir.

İlk tablosu olan Absent İçin Adam 1859 Devlet Resim Sergisine kabul edilmedi. Ama 1861 yılında Paris’e gelmiş İspanyol dansörlerinin etkisiyle yaptığı Gitara Çalan İspanyol kendisine bir madalya kazandırır. Manet 1862’de günlük hayata dayanan bir tablo yapar: Tuileries Bahçesinde Müzik. Bu tablo ile 1863 yılında “Resimleri Geri Çevrilenler Sergisinde sergilenen ‘Kırda Öğle Yemeği Manet’nin büyük saldırılara uğramasına yol açar. 1865‘ de sergilenen Olympia ile bu saldırılar bütün bütüne artar.

Manet Adlı Skandal: Batı Resmindeki Sembolik Devrimin Unsurları

1865’de on gününü Madrit’te geçiren Manet dönüşte gene İspanya etkisi taşıyan resimler yapacaktır. Aktör Rouvière Hamlet Oynuyor ile Fifre Çalan Çocuk 1866 sergisine kabul edilmez. Ama Zola, Evénement gazetesinde Manet’yi iyice savunur ve över. Manet 1867 yılında İmparator Maximilien’in kurşuna dizilmesi olayını bir tablo ile canlandırır. Şimdilerde Mannheim müzesinde bulunan bu tablo Goya’nın Dos de Mayo’sunun etkisini taşır. 1868’de yaptığı Balkon da gene Goya’nın Los Manolas adlı tablosunu hatırlatır.

1870’de Duranty ile yaptığı bir kavga sonunda, onunla düello etmek zorunda kalırsa da düello, kimsenin burnu kanamadan sona erer.

1870 Savaşından sonra Manet’nin yıldızı parlamaya başlar. 1872’de Durand-Ruel kendisinden 35.000 franka otuz iki tablo satın alır. 1873 Devlet Resim Sergisinde ise Dinlenme tablosuyla Bon Bock tablosu çok beğenilir. Bu yıllarda sonradan kardeşinin karısı olacak olan Berthe Morisot onu açık hava resmi yapmaya iteler. Monet ve Renoir ile yakından ilişki kuran Manet’nin paleti aydınlanır. 1874’de Argenteuil’e gelen Manet, orada yaptığı resimlerden en önemlisi olan Argenteuil’ü Devlet Sergisine gönderirse de resim, Seçiçiler Kurulu tarafından geri çevrilir.

1874’de bir süre Venedik’te de kalır, burada iki kanal resmi yapar. 1876’da Sanatçı ve Çamaşır adlı tabloları Devlet Sergisine gene kabul edilmez. 1877’de Nana adlı tablosu da kabul edilmezse de Faure’un Portresi’nin kabul edilmesi Manet’yi memnun bırakır.

Manet 1879 yılının sonlarında pastel yapmaya da başlar. 1880 yılında sergilenen Lathuile Baba bir gazino köşesini canlandırır. Bu konu o yıllarda Manet’yi çokça saran bir konudur.

1881 yılı sergisine ise Manet, Pertuiset ile Henri Rochefort’un portrelerini gönderir. Bu tablolar kendisine bir madalya kazandırdığı gibi resimlerinin bundan böyle Seçiciler Kurulundan geçmeden sergiye alınması hakkını da verir. Manet 1 ocak 1882’de Légionne d’honneur nişanını da alır. 1882 yılında ise Folies-Bergères tablosu yeniden Manet’ nin sanatına hayran bırakır birçoklarını.

Ölümü 30 nisan 1883’tedir.

Fransız Resminde İzlenimcilik, Salâh Birsel, Dost Yayınları

http://www.abcgallery.com/M/manet/manet.html
http://www.ibiblio.org/wm/paint/auth/manet/
http://www.artchive.com/artchive/M/manet.html